منابع :  aftab.ir  http://www.oilmafia.com/fa/forum

روش هاي حفاري

● انواع روشها و تکنیک های حفاری های مکانیکی


مته دورانی (Ratary drill)

این روش هم نمونه های خاک و سنگ را بدست می دهدو هم نمونه هایی برای انواع آزمایشهای برجا ایجاد می کند. این روش در حفر گمانه های غیر قائم برایزهکشی افقی یاایجاد مهار کاربرد دارد.

ـ روش حفاری :
پیشروی توسط سر مته برنده که در انتهای لوله حفاری قراردارد و تحت فشار هیدرولیکی است، انجام می شود. دیواره چاه را معمولا گل نگاه می دارد.


ـ مزایا :

روشی نسبتا سریع است و می تواند در همه نوع مواد نفوذ کند. برای همه نوع نمونه گیری مناسب است.
ـ محدودیتها :جابجا کردن وسایل در زمینهای ناهموار و باتلاقی مشکل است ومحتاج راه مناسب است. همچنین محتاج سکوی تسطیح شده است. کارآیی حفاری با توجه به اندازه دستگاه متغیر است.


▪ حفاری ضربه ای

تنها در حفاری چاههای آببکار می رود. نمونه های شسته شده توسط گل کش خارج می شود. عمق تا سنگ بستر را مشخص می کند.


ـ روش حفاری :

سر مته سنگین بالا آورده شده و رها می شود تا مواد شکسته شده و یک مخلوطی از خرده ها و آب ایجاد شود که توسط گل کش با پمپهای ماسه کش خارجمی شود. دیواره چاه توسط لوله جدار ، پابرجا نگاه داشته می شود.


ـ مزایا :

روشی نسبتا اقتصادی جهت تعبیه گمانه های با قطر زیاد (تا ۶۰سانتیمتر) در انواع مواد است.
ـ محدودیتها :ابزارها بزرگ و پر زحمت است. در خاکهای قوی و سنگ به کندیانجام می شود. اغتشاشات اطراف سر مته که ناشی از ضربات پر انرژی سر مته است، به شدت بر مقادیر SPT تاثیر می گذارد. مغزه گیری و نمونه UD سنگ امکانپذیر نیست.


منبع : nasseri

روشهاي حفاري و گمانه زني 

  Boring and Drilling Method

 برحسب نوع استفاده تيغه هاي برنده حفاري مي توانند بصور مختلف زير باشند .

1-تيغه حلزوني ساده          حداكثر قطر 600 ميليمتر براي حفاري در نهشته أي سطحي و خاكهاي نرم

2-تيغه حلزوني مضاعف     حداكثر قطر 400 ميليمتر براي حفاري در نهشته هاي سخت و سنگهاي هوازده شده

3-تيغه دم ماهي شكل          حداكثر قطر 300 ميليمتر براي حفاري در سنگهاي سست و خاكهاي سخت شده

4- تيغه انگشتي    حداكثر قطر 300 ميليمتر براي حفاري در سنگهاي نيمه سخت

 

           تیغه دم ماهی                   تیغه انگشتی                تیغه حلزونی ساده          تیغه حلزونی مضاعف

2-       مته هاي پره أي ممتد  Continious- Flight Augers 

دراين مته ها صفحه حلزوني شكل سر تا سر قسمت ميله محوري  Kelly bar  را دربر ميگيرد و بصورت يك حلزون ممتد ديده مي شود در نتيجه حفاري بصورت ممتد انجام مي پذيرد و مصالح حفاري شده با چرخش صفحه حلزوني به بالا آورده مي شود و در نهايت در سطح زمين تخليه مي گردند احتمال مخلوط شدن نمونه ها در حين بالا آورده شدن در اين نوع حفاري زياد است و نمونه هاي بدست آمده نمي توانند بطور دقيق معرف عمق محل حفاري باشند با استفاده از اين مته ها مي توان تا عمق بيش از 60 متر را بصورت مداوم حفاري نمود قطر اين مته ها بين 60تا110 ميليمتر  مي باشند با اين نوع مته ها مي توان در زمينهاي باجنس هاي مختلف حفاري نمود هر چند که بيشتر استفاده آنها در نهشته هاي سطحی  و سنگهاي سست مانند شيلها است . قسمت مياني مته هاي پره أي ممتد ممكن است به دوصورت زير باشد .

1- مته هاي پره أي توپر              2- مته هاي پره أي توخالي

هنگاميكه از مته هاي پره أي تو پر استفاده مي شود لازم  است پس از هر مدتی مته بيرون كشيده شود تا نمونه يا قسمتهاي حفاري شده تخليه شود و يا اينكه آزمايشات برجا انجام گيرد ولي مته هاي پره أي توخالي اين امتياز را دارند كه در حين حفاري مغزه گيري نيز انجام مي دهند و نمونه هاي دست نخورده أي بقطر 75 –150 ميليمتر را بدست مي آورند بدون اينكه نيازي به بيرون كشيدن مته از درون چاه باشد .

3- مته هاي محفظه أي ( سطلي )  Bucket Auger

اين مته ها شامل يك محفظه فولادي استوانه أي شكل مي شوند كه از قسمت بالا باز مي باشند و در قسمت پائين صفحه أي فلزي وجود دارد كه روي تيغه هاي برنده أي تعبيه شده است .بلافاصله در مجاورت اين تيغه هاي برنده شيارهايي قرار گرفته که به درون محفظه باز ميشوند محفظه فولادي از طريق ميله محوري يا Kelly bar  دستگاه حفاري وصل مي گردد شكلهاي زير نماي شماتيك از اين نوع مته را نشان مي دهد در حين عمل حفاري مته به چرخش درمي آيد و تيغه هاي برنده آن سبب خرد شدن و برش یافتن سنگها يا نهشته هأي مسير خود مي شود مصالح خرد شده از طريق شيارها به درون محفظه راه مي يابند و زمانی كه محفظه پر شود مته به سطح زمين آورده مي شود و محتويات محفظه تخليه مي شود و عمل حفاري بدين صورت ادامه پيدا مي كند بااستفاده از اين روش چاههاي بقطر يك متر و تا عمق 50 متر حفر گرديده شده است البته اين مته ها براي حفاري در زمينهاي نرم و نهشته هاي سخت نشده مناسب مي باشد .